Regelmatig hoor ik dat mediation iets is waarbij de mediator zegt wat jij moet doen of laten. Aansluitend leg ik dan uit dat een mediator alleen het proces begeleidt en de ander zelf verantwoordelijk is voor de oplossing. Doordat je met elkaar kijkt naar wensen, belangen en mogelijkheden creëer je met mediation een win-win situatie waarbij alle betrokkenen zich in de uitkomst kunnen vinden.
In deze blog ga ik dieper in op mediation. Op het streven om de deelnemers (of partijen) weer met elkaar in gesprek te krijgen, hen gezamenlijk te laten zoeken naar wat zij daadwerkelijk belangrijk vinden en hoe zij tot een, voor beiden, optimale besluitvorming komen.
Hoe creëer je met mediation win-win situaties? Wij hebben het namelijk wel over partijen die in een situatie zijn beland waarin de communicatie slecht verloopt. De een doet niet wat de ander wil, men voelt zich niet begrepen en evenmin gehoord. Als deze situatie lang genoeg doorgaat, verergert dit tot het punt dat het alleen nog gaat om “jij of ik, alles of niets, erop of eronder”, oftewel totdat er alleen nog maar verliezers zijn. Want zeg nu zelf, als je de zaak hebt ‘gewonnen’ is de relatie over.
Wanneer past mediation? Een situatie is geschikt voor mediation als partijen bereid zijn om met elkaar om tafel te gaan en te overleggen wat hen verdeeld houdt. Daarnaast moeten zij elkaar over en weer iets te bieden hebben. De mediator heeft geen flesje ‘heilige olie’ waardoor partijen, nadat zij het hebben ingenomen, ineens anders tegen de situatie aankijken. Nee, er zal door de aanwezigen hard gewerkt moeten worden waarbij autonomie en zelfbeschikking voorop staan. Want zijzelf zijn en blijven verantwoordelijk voor de inhoud van de gesprekken.
De mediator zal beginnen met vragen zoals: Wat houdt jullie verdeeld? Welk probleem willen jullie opgelost zien? In de praktijk zie je hier al een verschil ontstaan. Een eenvoudig voorbeeld: de werkgever heeft een werknemer die in haar ogen niet goed functioneert. Betreffende werknemer doet veel te lang over de uit te voeren werkzaamheden. Klanten zijn niet tevreden. De werknemer geeft aan alles voor het bedrijf over te hebben en is van mening dat hij zich zeer goed inzet door veel extra uren te werken. Tijdens de gesprekken, zal de mediator zich inzetten om de partijen weer met elkaar in verbinding te brengen en zij (in mijn geval) probeert de verschillen én de overeenkomsten boven tafel te krijgen. Zij zal doorvragen en de verkregen antwoorden checken: “begrijp ik het goed dat de werknemer langer doorwerkt dan gebruikelijk is?” ”Hoe komt het dat je langer werkt dan gebruikelijk is?” “Wat waren je verwachtingen?” “Je maakt je zorgen over…?” Uiteindelijk zal door de diverse vragen en de verkregen antwoorden helder worden waar het nu echt om gaat, wat belangrijk is voor ieder van hen.
De werkgever in bovenstaande situatie, had door de jaren heen onbewust steeds meer taken bij de werknemer neergelegd. Door het vertrek van een collega was werknemer uit eigen initiatief meer de frontoffice ingegaan waardoor ‘zijn’ klanten langer moesten wachten dan dat zij gewend waren. De werknemer had zich daarnaast ‘verscholen achter stapels papier’ en geen gebruik gemaakt van de digitale mogelijkheden binnen het bedrijf. De werkgever sprak zijn zorg uit over de gezondheid van de werknemer en het verlies van klanten (lees: omzet). De werknemer had ‘angst’ voor computers, wilde geen fouten maken en had ruzie thuis omdat hij telkens te laat thuis kwam. Met ‘doorvragen’ kwamen de belangen boven tafel en kon de stap naar oplossingen gezet worden. De conclusie tijdens de mediation…wij veronderstellen en doen aannames en vergeten te toetsen of die correct zijn. En voor we het weten draait iets kleins uit op een groot conflict. Als iets escaleert en je intern niet meer tot een oplossing komt, kan een neutrale en onafhankelijke procesbegeleider uitkomst bieden om tot een win-win situatie te komen.
Mediation is geschikt voor elk niveau binnen een organisatie. Verstoorde relaties tussen directieleden onderling , tussen een collega en een leidinggevende, collega’s onderling etcetera.
Ik vertel u graag meer over de mogelijkheden. Neem voor meer informatie vrijblijvend contact met mij op.